• Door Arend Jan Kamp op woensdag 7 december 2022
Categorie: Beurs vandaag, Redactioneel

Exor in AEX, Just Eat Takeaway eruit: is Euronext gek geworden? Nee!

Nog even een paar weken geduld, ultimo dit jaar krijgen we de nieuwe indexgewichten van beursbedrijf Euronext.

Dat is dan met Exor en zonder Just Eat Takeaway. Het Italiaanse investeringsfonds van de familie Agnelli - bekend van Fiat, Juventus en heel veel playboys - verhuisde op 27 september van de Borsa Italia naar de Lokale Markt op het Damrak. Dat is snel: nu zit het al in de AEX! Dat wisten de Agnelli's toen al. Hoe dan?

Alles ligt besloten in de regels. In dit blog leest u hoe en waarom, want juist de grote voorspelbaarheid van de indexsamenstellingen van Euronext zijn kracht en zwakte tegelijk van bij ons de AEX, de AMX en de AScX. Just Eat Takeaway verhuist naar de AMX, waar het door HAL opgekochte Boskalis een gat liet vallen.

Reken mee, want het AEX indexgewicht bestond op 30 september - de laatste melding van Euronext - al voor ongeveer voor de helft uit buitenlandse namen:

• ArcelorMittal
• DSM (is al of wordt Zwitsers)
• Prosus
• RELX
• Shell
• UMG
• Unibail
• Unilever

Daar komt Exor dus bij en Just Eat Takeaway gaat eraf, maar - eerlijk is eerlijk - die Just Eat in de naam was tot voor kort ook buitenlands, namelijk Brits. Niet overdrijven ook; gezien de beperkte free float, ofwel hoeveelheid vrij verhandelbare aandelen, van 45% krijgt Exor waarschijnlijk rond 0,5% indexgewicht.

Die 30e september is nog maar ruim twee maanden geleden, maar het scheelt wel iets van tachtig AEX-indexpunten. Ofwel, er is een en ander veranderd aan die samenstelling. Met name ASML zal nu een groter gewicht kennen.

Copy-paste uit de IEX morning call: in vogelvlucht een portret van Exor. Marktdatabedrijf Refinitiv, wat is Exor?

Exor NV is an investment holding company based in the Netherlands. The Company invests in companies from different sectors, mainly in Europe and in the United States. It holds interests in

• PartnerRe, a reinsurance company;
• Fiat Chrysler Automobiles (FCA), a designer, developer and producer of passenger cars, light commercial vehicles, components and production systems;
• CNH Industrial, a producer of agricultural and construction equipment, trucks, commercial vehicles, buses and specialty vehicles, as well as powertrain applications;
• Ferrari, a passenger car and sports car manufacturer;
• The Economist, a magazine with focus on international news, politics, business, finance, science and technology
• Juventus, a sports club. FCA, CNH Industrial, Ferrari, PartnerRe and Juventus Football Club, together with Holdings System, constitute the Company's six operating segments.

Ongelooflijk, het fonds ging op de bodem van de grote Kredietcrisiskrach en bear market naar de Italiaanse beurs: 6 maart 2009. Hier herbelegd en geïndexeerd versus de AEX, uw interesse is meteen gewekt:

Dit zijn de grootaandeelhouders; u zit echt op de bagagedrager ván:

Dit nog; het fonds is vrij groot à een miljardje of achttien, lijkt op het eerste gezicht niet zo duur, maar doet amper dividend. Strikt gerekend is er een korting van iets van 40% ten opzichte van de bezittingen. Er staat evenwel nergens in het beursregelement dat dit er vroeg of laat uit moet lopen, reken u vooral niet meteen rijk.  

Wie heeft er wat mee?

Tja, gaat uw hart harder kloppen van Exor? Nee, niemand van ons heeft er wat mee, laten we eerlijk zijn. Dat is bij Just Eat Takeaway compleet andersom. Een jaar geleden begroetten we al Universal Music Group (UMG) in de AEX, waar ook niemand iets mee heeft. Net als RELX. Hoort u er ooit iemand over? 

Kortom, hoe Nederlands is die AEX, die voor de helft uit buitenlanders bestaat? Dat is niet het uitgangspunt van onze Damrak-indices. Die kijken zonder aanziens des persoons of nationaliteits puur en alleen naar wat er in Amsterdam genoteerd staat en daar gaat dan de indexrekenformule op los om het al dan niet op te nemen.

Die formule is gebaseerd op marktkapitalisatie, free float en dagelijkse omzet. Het grote voordeel hiervan is dat de markt kan mee rekenen en precies ziet aankomen welke aandelen er in welke index in- en uitgaan bij de grote jaarlijkse indexwijzigingen in maart en de drie kleine in juni, september en december.   

Euronext levert voorspelbaarheid

De markt houdt van voorspelbaarheid en Euronext levert die. Vergelijk dit met de Dow Jones, waarvan eigenaar Wall Street Journal de samenstelling bepaalt. Op onaangekondigde momenten komt WSJ met soms verrassende keuzes: General Electric en ExxonMobil eruit en Salesforce en Walgreens Boots Alliance erin.

Mede hierom is de AEX zo succesvol, afgemeten aan de grote hoeveelheid producten die erop zijn gebaseerd en vooral de grote liquiditeit. De naam UMG viel al en ook Exor gaat niet tot de verbeelding van het publiek spreken. Want dat is het nadeel van de Euronext-methodiek: wie herkent zich nog in de AEX?

Eens in de zoveel jaar is er discussie over hoe Nederlands de index nog is (nou, de helft dus) en of het niet 100% moet zijn. Dat vindt misschien iedereen, maar dan is er net als bij de Dow Jones de kans dat er een jury of comité komt om fondsen aan te wijzen en dat geeft gegarandeerd ruzie, ophef en gedonder.

Want moeten Shell, Unilever en DSM er dan nog in...? In de loop van de jaren zijn veel Nederlandse indices geconstrueerd - u kunt dat zelf ook, als u zich verveelt - maar niet één heeft er ooit als basis voor zelfs maar één product gediend. En dat bepaalt met liquiditeit het succes van een index.

Zonder dat had de AEX niet eens bestaan, of was de index niet verder dan de optiebeurs gekomen. Want daar was de graadmeter voor bedoeld. Tot 1983 deden we het op het Damrak met de CBS herbeleggingsindex (hierboven). Veel beter dan een prijsindex als de AEX, maar bijna iedereen handelde in opties in de tijd.

Maar die CBS Index tikte maar twee keer per dag... Zo verdreef de AEX bijna letterlijk de CBS herbeleggingsindex, die zelfs werd opgeheven in 2003. Mijn data gaan helaas maar terug tot 1980. Leuk ritje wel, van dat jaar tot en met 2000: 22,5% bruto per jaar gemiddeld! En toen ging het licht langzaam uit.

Auteur: Arend Jan Kamp

Arend Jan Kamp is 24/7 van de vroege uurtjes voorbeurs tot de late uurtjes after hours uw gastheer op IEX, als hij in geheel eigen stijl (bondig, maar toch uitbundig) de beursdag met u doorneemt. Van aandelen en indices, via commodities, langs de rentemarkten, naar haute finance tot politiek en centrale banken. Arend Jan is ...

Meer over Arend Jan Kamp